Δημοσίευση του Πιέρου Γλετζάκου, στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ», αρ.φ. 46, Νοέμβριος - Δεκέμβριος 1993.

Στην αμασχάλη του βουνού
την αποσκιαδερή,
σε ησυχαστήρι αρχαίου θεού
εξαίσια κλίνη αμουδερή,
εκεί η Τσίπα η όμορφη
βρήκε να ξαποστάσει.
Απ' τα βαθειά χαράματα
ξεπλέγει τα χρυσά μαλλιά
-'κει στα θεμέλια του Οίτυλου-
σαν την αρχαία σειρήνα.
Το κοραλένιο της κορμί
αχνίζει αλμύρα του γιαλού,
άρωμα απ' άγρια ρίγανη
κι' ανθό από αγραμπελίνα.
(Β. Πιερρακέας)

Η Τσίπα το σημερινό Νέο Οίτυλο, είναι κτισμένη σε επίπεδη επιφάνεια εκτάσεως δύο χιλιομέτρων περίπου. Έχει ένα μεγάλο προνόμιο να περιβρέχονται οι ακρογιαλιές της, από τα καταγάλανα νερά του Μεσσηνιακού Κόλπου. Πριν από τον Β' παγκόσμιο πόλεμο αποτελούσε το καλλίτερο εμπορικό κέντρο της Μάνης.

Οι κάτοικοι του Νέου Οιτύλου με το σπινθηροβόλο εμπορικό πνεύμα κατόρθωσαν να κυριαρχήσουν μία περίοδο πολλών δεκαετιών. Είχαν μια παράδοση στο εμπόριο, που μεταβιβαζόταν από πατέρα σε παιδί. Σε τούτο βοήθησαν οι θαλάσσιοι αναπτυγμένοι τότε δρόμοι κυρίως προς την Καλαμάτα.

Οι Νεοοιτυλιώτες διέθεταν πρακτικό εμπορικό πνεύμα που τους εξασφάλιζε οικονομική άνεση και διακρίνονταν για την ευγένειά των και την φιλοξενία, μια έννοια ξένη προς το επικερδές εμπορικό επάγγελμα. Μετά την απελευθέρωση, ο γρήγορος ρυθμός της αστυφιλίας και της μεταναστεύσεως βοήθησε ώστε να εγκαταλειφθεί τελείως το χωριό αυτό.

Το Νέο Οίτυλο όταν το επισκεφθείς και είσαι ξένος, πρέπει να πας ενημερωμένος για την παλιά του αίγλη. Να αφήσεις τότε την φαντασία σου να καλπάσει στο παρελθόν και να νιώσεις ζωντανή την γοητεία του παλιού καλού καιρού, τότε που το μεγάλο κατάστημα του Πιέρρου Τζαούτου, ένα μεγάλο Σούπερ Μάρκετ του καιρού εκείνου (Γενικό Εμπόριο, Παντοπωλείο, Αλευρόμυλος, Ελαιοτριβείο) εδέσποζε της Μάνης. Είχε τον πρώτο μύλο στην περιοχή που δούλευε με πετρελαιοκίνητη μηχανή.

Αργότερα δημιουργήθηκε και δεύτερο πετρελαιοκίνητο ελαιουργείο του Νίκου Πιερράκου. Όλοι οι κάτοικοι των γύρω χωριών, κατηφόριζαν στην Τσίπα, να αλέσουν τα στάρια τους στο μύλο του Τζαούτου. Μυλωνάς ήταν ο Θωμάς Πατρικαράκος από την Κελεφά, γαμβρός του που ήταν συνέχεια κάτασπρος, αλευρωμένος. Κατέβαινε πεζοπορία τον πλακοστρωμένο δρόμο - Καλντερίμι Κελεφάς - Νέου Οίτυλου, δύο φορές την εβδομάδα και πολλές φορές κάθε μέρα.

Το κατάστημα του Πιέρρου Τζαούτου, κατείχε τα πρωτεία από μια σειρά εμπορικών και άλλων καταστημάτων, που στόλιζαν τον μοναδικό παραλιακό δρόμο και σαν τέτοια ήταν τα εμπορικά Κωνσταντίνου Πιερράκου, Νικολάου Ραζέλου, Ιωάννου και Γρηγορίου Δεκούλου, Νίκου Ταβουλάρη, Παναγιώτη Παναγιωτουνάκου, Τρίγηρα, Παναγιώτη Γριβέα, Γεωργίου Ζαρουλέα.

Καταστήματα Ξυλείας και οικοδομικών υλικών. Αντωνίου και Μιχαήλ Νικολαράκου. Εμποροραφεία. Τάσου Αποστολάκου και Γεωργίου Σωτηράκου. Υποδηματοποιεία. Νικολάου Σολωμάκου, Νίκου Λεουτσαράκου και σήμερα κατάστημα παραδοσιακών υποδημάτων στην Αθήνα και φιλοδοξεί την Ίδρυση Σχολής με σκοπό την διάδοση του παραδοσιακού υποδήματος. Καφενεία. Βενετσιάνου Δεκούλου, Ιωάννου Γιανναρέα, Παναγιώτη Καλαρούτη, Βασίλη Πατρινέλη, Νικολάου Λεουτσαράκου, Ιωάννου Καλκάνη. Κουρεία. Ιωάννου Καλκάνη.

Ξενοδοχεία Ύπνου και Φαγητού. Νικολάου Μποτσάκου, Νίκου Αντωνάκου, που διέθετε μεγάλη αίθουσα, στην οποία εδίδοντο θεατρικές παραστάσεις και άλλες εκδηλώσεις ψυχαγωγίας. Ταβέρνες. Ελένη Γιανναρέα, Βενετσάνου Δεκούλου, Σττυριδ. Σπανέα, Μποτσάκου, Αντωνάκου. Ζαχαροπλαστεία, Γαλακτοπωλεία. Σωτήρη Μουστέα.

Εδώ και αρκετά χρόνια παρατηρείται ένας οικοδομικός οργασμός. Δίπλα στις σωριασμένες πέτρες των παλιών σπιτιών, βλέπεις έτοιμα οικοδομικά υλικά να ξαναφτιάχνουν τα μισογκρεμισμένα τοιχία σε μοντέρνες κατοικίες. Ο χώρος ζωντανεύει. Δίκτυα απλώνονται παντού, στην απέραντη, στην μοναδική σε έκταση παραλία σ' ολόκληρη την περιοχή της Μάνης. Ξενοδοχεία σύγχρονα υψώνονται παντού για να δέχονται κατά κύματα τους τουρίστες του Καλοκαιριού. Ξενοδοχεία ύπνου και φαγητού αποτελούν το καύχημα του Νέου Οιτύλου, με πρώτο και καλλίτερο το σύγχρονο του Νίκου Αλευρά.

Καμαρώνεις και χαίρεσαι για την ευχάριστη διαμονή σου και την εκλεκτικότητα των φαγητών, με πρώτη θέση τα νόστιμα ψάρια του Μεσσηνιακού Κόλπου, από επαγγελματίες και ερασιτέχνες ψαράδες, που θα τους αναφέρω ονομαστικά στη συνέχεια, έτσι που να διευκολύνεται ο κόσμος των επισκεπτών ώστε να ζητάει ψάρια από την πηγή τους.

Επαγγελματικά και συστηματικά ασχολούνται με το ψάρεμα, Σκουλαρίκος Νικόλαος, Γιανναρέας Νικόλαος και Σαξιώνης Νικόλαος.

Αν κάποτε βρεθείτε σ' αυτή την ωραία παραλία και ζητήσετε ψάρια από τους επαγγελματίες ψαράδες και σας αρνηθούν, πρέπει να τους πιστέψετε. Λένε την αλήθεια. Οι ερασιτέχνες ψαράδες είναι περισσότεροι, πολλοί με ιδιόκτητα πλεούμενα, με όλα τα σύγχρονα μέσα της ψαρικής ακόμη και για υποβρύχιο ψάρεμα και αυτοί είναι:

Μενέλαος Γρ. Δεκούλος, Γεώργιος Γριβέας, Γεώργιος, Γρηγόριος και Ιωάννης Σκουλαρίκος, Κωνσταντίνος Μαυροειδάκος, Ιωάννης Λεουτσαράκος, Πέτρος Δεκούλος, Γεώργιος Σκοκέας.

Τελευταία κυκλοφορεί μια φήμη ότι ένας ερασιτέχνης ψαράς, έπιασε μια καλή ψαριά 35 περίπου κιλά μπαρμπούνια. Την νύκτα που κοιμόταν έπεσε στο κρεββάτι του ένα κομμάτι σοφάς, και η τρομάρα που πήρε ήταν τόση μεγάλη, που το νόμισε κακό σημάδι και για να διώξει τα κακά πνεύματα μοίρασε όλα τα ψάρια και ούτε ένα δεν κράτησε για την οικογένειά του.

Δεν υπάρχει χωριό της Μάνης, που να μην είναι διάσπαρτο με εκκλησίες μικρές και μεγάλες, εξωκκλήσια και καταφύγια ηρεμίας και ψυχικής γαλήνης, σκαρφαλωμένα σε βράχους και σε απόμακρους τόπους. Τα περισσότερα είναι αφιερωμένα στην Παναγία. Και από αυτόν τον κανόνα δεν μπορούσε να εξαιρεθεί το Νέο Οίτυλο. Στη θέση "Περισάτσα", σε δασική περιοχή, βρίσκεται το Μοναστήρι της Παναγίας, ή όπως συνηθίζεται να λέγεται το Μοναστήρι της Τσίπας. Για να φθάσεις μέχρις εκεί ακολουθείς τσιμεντένιο δρόμο από το 22ο χιλιόμετρο του δημόσιου δρόμου Γυθείου - Αρεοπόλεως, κοντά στη θέση Αη Θανάση και η μνήμη του τιμάται στις 8 Σεπτεμβρίου, στο γενέθλιο της Θεοτόκου.

Η καθολική εκκλησία του χωριού είναι ο Άγιος Ιωάννης και η μνήμη του γιορτάζεται στις 29 Αυγούστου. Αποτομή Κεφαλής Ιωάννου του Προδρόμου, όπως λέγεται στο Εορτολόγιο ή όπως λέει ο λαός του Αη Γιάννη του Νηστευτή. Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου το έτος 1975 καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά. Πάνω στα καπνισμένα ερείπια της εκκλησίας κτίστηκε ένας περίλαμπρος Ναός, που κοσμεί το Νέο Οίτυλο.

Κοινότητα και όλοι οι κάτοικοι του χωριού, με επικεφαλής Επιτροπή αποτελούμενη από τους Μενέλαο Δεκούλο, Πάρι Ραζέλο και Γεώργιο Γριβέα ανέλαβαν μια τεράστια προσπάθεια και σε διάστημα 5 χρόνων, κατόρθωσε να συγκεντρώσει το τεράστιο ποσό, των 15.000.000 δρχ., που σε σημερινές τιμές ξεπερνούν τα 25.000.000 Δρχ.

Όλοι οι κάτοικοι ντόπιοι και ξενητεμένοι, πλούσιοι και φτωχοί προσέφεραν σημαντικά ποσά για να στηθεί ο μεγαλοπρεπής σημερινός Ναός. Υπήρχε τέτοια ομοψυχία που δύσκολα συναντά κανείς, στους δύσκολους καιρούς που περνάμε.