Αρχική Ιστορία Δήμοι - Χωριά Ήθη - Έθιμα Μοιρολόγια Ποίηση Απόδημοι Αρχιτεκτονική
Εκκλησίες Κάστρα Ταΰγετος Χλωρίδα Πανίδα Σπήλαια Προϊόντα Άρωμα Μάνης
Δημιουργοί Απόψεις Εκδρομές Σύλλογοι Σύνδεσμοι Wallpaper Περιεχόμενα Βιβλιογραφία

 

Προηγούμενη

Επικοινωνία

Παναγιώτης Παπατσανετέας - Καπετάν Παναγιώτης

Ο Παναγιώτης Παπατσανετέας, από τη Καρδαμύλη, ήταν υπαξιωματικός του Ελληνικού στρατού και έλαβε μέρος στο Μ.Α. ως εθελοντής στα αντάρτικα σώματα. Το 1905 ζήτησε από το Κέντρο Αθηνών που διεύθυνε ο Αλέξανδρος Μαζαράκης, να μεταβεί στη Μακεδονία, αλλά κρίθηκε σκόπιμο να υπηρετήσει στα γραφεία του Κέντρου στην Αθήνα.

Η επιθυμία του για ένοπλη δράση τον οδήγησε να αξιώσει από το θείο του Στρατηγό Ν. Τρουπάκη, που υπηρετούσε ως σύμβουλος στο Κέντρο, να αποσταλεί στη Μακεδονία. Το Φεβρουάριο του 1906 του ανατέθηκε η αρχηγία εθελοντικού σώματος με το οποίο μετέβη ως υπαρχηγός στη λίμνη των Γιαννιτσών, υπό τον καπετάν Ματαπά (Μ. Αναγνωστάκο).

Την εποχή εκείνη η λίμνη των Γιαννιτσών αποτελούσε το σπουδαιότερο και επικινδυνότερο σημείο του Μ.Α., αφού εκεί είχαν εγκατασταθεί Βούλγαροι κομιτατζήδες, είχαν οχυρώσει κατάλληλα τα κρησφύγετα τους και εκτελούσαν επιδρομές στα γύρω χωριά, τρομοκρατώντας το πληθυσμό.

Κανένα Ελληνικό αντάρτικο σώμα δεν είχε κατορθώσει να εγκατασταθεί στη λίμνη, λόγω της πεδινής έκτασης, των κομιτατζήδων και του Τούρκικου στρατού που ήταν εγκατεστημένος στα γύρω χωριά.

Μετά από πολλές αιματηρές μάχες οι δύο αρχηγοί κατάφεραν να εγκαταστήσουν μέσα στους καλαμιώνες της λίμνης τη πρώτη Ελληνική καλύβα και αργότερα και άλλων για την εκδίωξη των Βουλγάρων.

Μετά την αναχώρηση από τη λίμνη του καπετάν Ματαπά για την οργάνωση της δράσης στο διαμέρισμα του Ολύμπου, ουσιαστικά στη λίμνη δρα ο καπετάν Παναγιώτης. Εκεί δοκιμάσθηκε η διοικητική του ικανότητα και τα σχέδιά του για τον τρόπο διοίκησης, οργάνωσης και δράσης εντός της λίμνης εγκρίθηκαν από το Κέντρο Θεσσαλονίκης, το οποίο απομάκρυνε τον διοικητή του Λοχαγό Μακρόπουλο που δεν συμφωνούσε με αυτά.

Για την υλοποίηση των σχεδίων εστάλη για ενίσχυση το σώμα του ανθυπολοχαγού Τέλλου Αγαπηνού (καπετάν Άγρας) και το σώμα του ανθυπολοχαγού Σάρου (καπετάν Κάλας), που είχε υπαρχηγό το μανιάτη επιλοχία Παρασκευά Ζερβέα (καπετάν Παρασκευάς).

Αυτούς υποδέχθηκε ο Παπατσανετέας, για τη δράση του οποίου στη λίμνη και αλλού ο στρατηγός Κ. Μαζαράκης έγραψε: « Ο Παπατσανετέας υπήρξε το 1906 – 1907 από τους θρυλικούς ήρωας της λίμνης των Γιαννιτσών. Η τιμιότης του υπήρξε παροιμιώδης και ενέπνεε γενικήν εμπιστοσύνην».

Η δράση του υπήρξε μεγάλη και οι αποστολές που του ανατέθηκαν εντός και εκτός λίμνης ήταν επιτυχείς. Λόγω των κακουχιών της λίμνης μετατέθηκε για μικρό χρονικό διάστημα και υπηρέτησε στο Κέντρο Θεσσαλονίκης.

Το Φεβρουάριο του 1908 ανέλαβε τη διοίκηση του σώματος Χαλκιδικής, όπου παρέμεινε μέχρι την ανακήρυξη του Συντάγματος στη Τουρκία, οπότε και διαλύθηκαν τα αντάρτικα σώματα.

Μετά τη παύση του ένοπλου αγώνα ο Παναγιώτης Παπατσανετέας τον Οκτώβριο του 1908 αναλαμβάνει, μετά από σχετική εντολή, διευθυντής του ορφανοτροφείου στα Βοδενά, όπου και εγκαταστάθηκε, δρώντας ως πράκτορας, βοηθούμενος από τη σύζυγό του Καλλιόπη.

Τον Ιούνιο του 1909 προδόθηκε από τους Βουλγάρους, στους Τούρκους οι οποίοι τον συνέλαβαν και φυλακίσθηκε στη Θεσσαλονίκη. Μετά από ανάκρηση τριών ημερών εξορίσθηκε και επανήλθε στην Ελλάδα στις 24 Ιουνίου 1909.

Η επιτυχημένη τετραετής δράση του στον Εθνικό αγώνα συνεχίσθηκε κατά το πόλεμο του 1912, όπου υπηρέτησε υπό το στρατηγό Κ. Μαζαράκη. Το Φεβρουάριο του 1913 υπηρέτησε ως υπαρχηγός σώματος στη Χειμάρρα και πριν από τη κήρυξη του Ελληνοβουλγαρικού πολέμου εστάλη στη Μακεδονία με αποστολή την εκκαθάριση των εκεί Βουλγαρικών συμμοριών που απειλούσαν τις υπηρεσίες ανεφοδιασμού του Ελληνικού στρατού.

Το 1914 ο υπολοχαγός Παπατσανετέας έλαβε μέρος στο Βορειοηπειρωτικό αγώνα στη περιοχή της Χειμάρρας.

Πέθανε με το βαθμό του Υποστράτηγου ε.α. και κατά τον τελευταίο αποχαιρετισμό του στις 13 Σεπτεμβρίου 1937, ο αντιστράτηγος Κ. Μαζαράκης είπε προς αυτόν: « η σεμνότης σου και ο πατριωτισμός σου μας ημπόδιζον εφ’ όσον έζης να εξυμνήσωμεν τας αρετάς σου, ήδη όμως οπότε μας εγκαταλείπεις δια παντός χάριν της ιστορίας υποχρεούμεθα να είπωμεν ότι υπήρξες πατριώτης υπέροχος, γενναίος όσον ελάχιστοι, τίμιος και σεμνός παροιμιώδης και ανεδείχθεις ήρως μυθικός δι’ όσων ηρωικών κατορθωμάτων έκαμες πολεμών τους εχθρούς της Ελλάδος και προασπίζων τα εδάφη της αποτελεσματικώς».

 

Ο Παναγιώτης Παπατσανετέας μέσα από τα απομνημονεύματα του Αλέξανδρου Ζάννα.

Εις την Μακεδονία αυτός ο ιδιόρρυθμος Μανιάτης ήταν γνωστός ως «Καπετάν Παναγιώτης» και με το όνομα αυτό τρομοκράτησε τους Βουλγάρους κομιτατζήδες της περιφέρειας Γιαννιτσών.

Λοχίας υλικού του πυροβολικού στην Αθήνα, χάλασε τον κόσμο για να συμπεριληφθή σε αποστολή αγωνιστών και να σταλή στην Μακεδονία. Αμέσως ανέλαβε σαν υπαρχηγός του Καπετάν Ματαπά (Αναγνωστάκου) και του Καπετάν Άγρα (Αγαπηνού) και έδρασε κυρίως στη λίμνη των Γιαννιτσών. Εκεί δοκιμάστηκε η διοικητική του αξία και η χαλύβδινη θέλησίς του. Απλοϊκός, άκαμπτος, βαθειά τίμιος, «μέχρι σχολαστικοτητας» χαρακτηρίζει την τιμιότητά του ο Αθ. Εξαδάκτυλος, δεν χάνουνταν σε πλάγιους υπολογισμούς ή υπεκφυγές.

Η υπηρεσία που του ανέθεταν γίνουνταν σκοπός του, και σκοπός της ζωής του ήταν πάντοτε η εξυπηρέτησις της Πατρίδας. Όλη του η δράσις και η σκέψις του ακόμα έτεινε εκεί. Η λατρεία αυτή προς την Πατρίδα τον έκαμνε να αψηφά τον κίνδυνο και πολλαπλασίαζε τις ικανότητές του.

Δεν ήταν απ’ τους οπλαρχηγούς που μπαινόβγαιναν στο σπίτι μας, γιατί στην Θεσσαλονίκη έρχουνταν περαστικός, πάντα για υπηρεσιακούς λόγους, και απέφευγε να κυκλοφορή στους δρόμους ή σε γνωστά σπίτια. Στο κτήμα όμως της Παλατίτσας έρχουνταν συχνά, ήταν το πέρασμα των Σωμάτων και εκεί άλλωστε τον πρωτογνώρισα.

Αδύνατος, πολύ μελαχροινός, με μεγάλα μουστάκια λεβέντικα, ήταν ασκητικός τύπος και είχε σπάνια σωματική αντοχή, την οποία απαιτούσε και απ' τους συντρόφους του.

Ύστερα από λίγους μήνες αναγκάσθηκε να αποσυρθή απ' την περιφέρεια των Γιαννιτσών, γιατί αρρώστησε βαρειά από ελώδεις πυρετούς και ρευματισμούς που έπαθε με την πολύωρο ακίνητη παραμονή στα νερά της λίμνης. Δεν άνθεξε όμως στην «αδράνεια» των Αθηνών και πάλι γύρισε και ανέλαβε τον αγώνα στη Χαλκιδική, έως την Επανάστασι των Νεοτούρκων.

Αργότερα διορίστηκε «πράκτωρ» στην Έδεσσα και του ανέθεσαν την διεύθυνσι του εκεί ορφανοτροφείου αγοριών. Η γενναία γυναίκα του Καλλιόπη του παραστάθηκε στο έργο του, αψηφώντας μαζί του τον κίνδυνο. Στο τέλος όμως τον πρόδωσε ένας Βούλγαρος πράκτορας και αναγκάσθηκε να εγκατάλειψη εσπευσμένως την Μακεδονία.

Περήφανος Μανιάτης, δεν έκαμπτε τον αυχένα παρά όταν παρουσιάζουνταν ζήτημα πειθαρχίας και κρατούσε σε απόσταση όσους έκρινε αυτός πως ανήκαν σε άλλη κοινωνική τάξη. Δεν ήθελε να χρεωστά σε άλλους ότι δεν μπορούσε να ανταποδώση και δεν επέτρεπε σε κανέναν να θίγει την ιδική του αξιοπρέπεια.

Μου έμεινε στη μνήμη σαν σεμνός τύπος στρατιώτου με μεγάλη αγνή πατριωτική ιδεολογία, ο οποίος μπορούσε να ήταν και θρυλικός αγωνιστής του 1821.

Φτωχός έζησε και πέθανε στην Αθήνα το 1937, γνωστός μόνο στους λίγους πιστούς συναγωνιστάς του.

Συμμετοχή Μανιατών ] Περιοχές Δράσης ] Μανιάτες Μακ/χοι ] Δημ. Καλαποθάκης ] Λάμπρος Κορομηλάς ] Μουσείο Μακ. Αγώνα ] Παύλος Μελάς ] Λεων. Πετροπουλάκης ] Αντώνης Βλαχάκης ] Νικόλαος Τσοτάκος ] Ψυχαδελφοί ] Παναγιώτης Κουκής ] Ηλίας Χιονάκος ] Δημήτρης Αποστολάκος ] Μιχάλης Φουρίδης ] Φίλιππος Κιτρινιάρης ] Γεώργιος Φραγκάκος ] Πέτρος Μαλεύρης ] Μιχάλης Αναγνωστάκος ] Βασίλειος Καραμούζης ] Γεώρ. Φραγκογιάννης ] Ιωάννης Δεμέστιχας ] Νικόλαος Μαντούβαλος ] [ Π. Παπατσανετέας ] Παρασκευάς Ζερβέας ] Κων. Μπουκουβάλας ] Θεόδ. Μαντούβαλος ] Βασίλης Τσιμπιδάρος ] Γρηγόρης Φαληρέας ] Ιωάννης Ζαγοριανάκος ] Άλλοι Μανιάτες ] Ανώνυμοι Μακ/χοι ] Εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ ] Εφημερίδα ΚΑΙΡΟΙ ] Εκδήλωση ] Καργάκος για Μαν. Μ. ] Πηνελόπη Δέλτα ] Βιβλιογραφία ]