Αρχική Ιστορία Δήμοι - Χωριά Ήθη - Έθιμα Μοιρολόγια Ποίηση Απόδημοι Αρχιτεκτονική
Εκκλησίες Κάστρα Ταΰγετος Χλωρίδα Πανίδα Σπήλαια Προϊόντα Άρωμα Μάνης
Δημιουργοί Απόψεις Εκδρομές Σύλλογοι Σύνδεσμοι Wallpaper Περιεχόμενα Βιβλιογραφία

 

Προηγούμενη
Οικογενειακό δέντρο
Ηλίας ή Πιέρρος
Σκυλογιάννης
Σιουκούρ
Κυριακούλης
Αντώνης
Κωνσταντίνος
Πετρόμπεης
Ηλίας
Αναστάσιος
Γεώργιος
Ιωάννης
Δημήτρης
Κατσάκος
Κυριακούλης

Επικοινωνία

Μαυρομιχάλης

Επώνυμο ισχυρότατης και πολυπληθέστατης οικογένειας της Μάνης, που διακρίθηκε ιδιαίτερα στο Εικοσιένα. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Μέντελσον Μπαρτόλντυ, έδωσε στους πολέμους του Αγώνα σαράντα εννέα νεκρούς, ενώ από τα Ορλωφικά το 1769 και ως το 1912-12, έπεσαν υπέρ πατρίδος 69 τέκνα της.

Από όσα επισημαίνει ο Ιωαν. Φιλήμων και σύμφωνα με την τοπική Μανιάτικη παράδοση, όπως αναφέρει ο Νικ. Σαρίπολος στις 31 Μαΐου του 1870 στον «Επιτάφιον Λόγον του εις Αναστάσιον Πέτρο·Μαυρομιχάλη» στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών, «…πλοίο προερχόμενο από την Ανατολική Θράκη προσόρμησε στο χωριό Άλικα της Δυτικής Μέσα Μάνης και αποβίβασε οικογένειες ομογενών καταδιωγμένων από τους Τούρκους εκ της κωμοπόλεως Καρδίας περί το 1452. Ένα χρόνο δηλαδή πριν από την άλωση της Κων/πόλεως, που είχαν αρχίσει τις θηριωδίες τους οι Τούρκοι με στόχο την αποδυνάμωση και κατάκτηση της Βασιλεύουσας.

limeni07.jpg (44218 bytes)Το όνομα Μαυρομιχάλης, σύμφωνα με τη παράδοση, βγήκε από παιδί με το όνομα Μιχάλης, που βρισκόταν στο πλοίο και ήταν ορφανό από γονείς και για τούτο, σύμφωνα με τα έθιμα της Μάνης, αποκαλούμενο και «μαύρο». Από τα Άλικα οι Μαυρομιχάληδες, εξαιτίας τοπικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών, αναγκάστηκαν να εγκατασταθούν στην Τσίμοβα, στα ανατολικά του κόλπου της Μεσσηνίας και να προεκταθούν μέχρι το παραθαλάσσιο Λιμένι, όπου τους παραχωρήθηκαν τα τελωνειακά δικαιώματα του εκεί λιμανιού και από τη θέση αυτή ασκούσαν σημαντική επιρροή στους συμπατριώτες τους.

Από τις δυο οικογένειες που εγκαταστάθηκαν εκεί, η πρώτη έδωσε τους Μαυρομιχάληδες και η άλλη τους Γρηγοριάνους ή Ζανετάκηδες. Σύντομα οι Μαυρομιχάληδες απέκτησαν πλούτη και επιρροή. Για πρώτη φορά το όνομά τους αναφέρεται σε έγγραφο του γενικού προβλεπτού της θάλασσας της Ενετικής Δημοκρατίας τον Απρίλιο του 1690. Από τον πυρήνα αυτό, οι Μαυρομιχάληδες, διακλαδίστηκαν αργότερα σε Βοϊδήδες, Κατσάκηδες, Γιαννάκους, Πιέρρους ή Πιερράκους και σε Βοϊδήδες. Η Μαυρομιχαλαίϊκη οικογένεια, πολυπρόσωπη και πολύκλαδη από τότε έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στα προεπαναστατικά γεγονότα της Μάνης και στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας.

Ανάμεσα στους Μαυρομιχαλαίους που έδρασαν εναντίον των Τούρκων το 18ο αι. αξιομνημόνευτος είναι ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης, παππούς του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ως αρχηγός των Μανιατών, πήρε μέρος στην προετοιμασία της ελληνικής εξέγερσης στην Πελοπόννησο στα πλαίσια του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1768 - 74, ήρθε σε επαφή με πράκτορες των Ρώσων και είχε απευθείας συνεννοήσεις με τον Θεόδωρο Ορλώφ. Μαζί με το γιο του Πιέρρο ή Ηλία Μαυρομιχάλη (1730; - 1800), τον Ιωάννη Μαυρομιχάλη ή Σκυλογιάννη (1726 - ;) και άλλους συγγενείς του αντιμετώπισαν με ηρωισμό τους Τούρκους στη Λακωνία και στη Μεσσηνία (1770). Γιος του Σκυλογιάννη ήταν ο Σουκιούρ ή Μεχμέτ μπέης, που πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Τούρκους και εξισλαμίστηκε. Είναι εκείνος που βοήθησε αργότερα τον Πετρόμπεη να πάρει το μπεηλίκι της Μάνης.

limeni1.jpg (37620 bytes)Στα χρόνια της Επανάστασης, εκτός από τους αδελφούς του Πετρόμπεη, Κυριακούλη, Δημήτρη, Αντώνη και Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη και τους γιους του Ηλία, Αναστάση, Γεώργιο και Ιωάννη Μαυρομιχάλη, σημαντική ήταν η προσφορά του άλλου του αδελφού Ιωάννη ή Κατσή Μαυρομιχάλη (1783 - ;) φιλικού και γνωστού ως «βασιλέα της Μάνης», επειδή αντικαθιστούσε τον αδελφό του στο μπεηλίκι, στον οποίο με την αποβίβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο ανατέθηκε η επιμελητεία των μεσσηνιακών στρατοπέδων. Έχει περισωθεί ακέφαλο και κολοβό ημερολόγιο (4 - 25 Απρ. 1825) της αποστολής του αυτής, αλλά και ο γιος του Ηλίας Μαυρομιχάλης - Κατσάκος (; -1836) υπήρξε από τους γενναιότερους Μανιάτες.

Μέλη της οικογένειας πήραν ενεργό μέρος και στη διοίκηση του νεοσύστατου ελληνικού κρότους. Γεγονός είναι ότι η οικογένεια πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος στην περίοδο των Ορλωφικών και της Επανάστασης, αντιτάχθηκε, ωστόσο, στην πολιτική του Ιωάννη Καποδίστρια και δύο από τα μέλη της, οι Κωνσταντίνος και Γεώργιος Μαυρομιχάλης, έγιναν εκτελεστικά όργανα του φόνου του.

Στα νεότερα χρόνια διέπρεψαν ο ομώνυμος εγγονός του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, ο γιος του τελευταίου Πέτρος Μαυρομιχάλης (1887 – 1965), δικηγόρος και πολιτευτής Λακωνίας που διατέλεσε επανειλημμένα υπουργός καθώς και αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης (1948), ο γιος του Αναστασίου Μαυρομιχάλη Αντώνιος Μαυρομιχάλης (1829 – 1903), αντιστράτηγος και υπουργός Ναυτικών (1865), Παιδείας (1868 – 69) και τρεις φορές Στρατιωτικών (1877, 1880-81, 1885-86), ο Περικλής Πιερράκος Μαυρομιχάλης (1861 – 1938) αντιστράτηγος. Διοικητής του «στρατού του Έβρου» (Ιούν.-Οκτ. 1923), υπουργός Στρατιωτικών και Εσωτερικών (1922 – 1924) και γερουσιαστής (1929 – 32), καθώς και ο πρόεδρος του Αρείου Πάγου Στυλιανός Μαυρομιχάλης.

Λαϊκή παράδοση
Ο πρωτοκαπετάνιος και πρωτότοκος γιος του Έξαρχου Μαυρομιχάλη και πατέρας του Πετρόμπεη, Γεωργάκης Μαυρομιχάλης, είναι εκείνος που βρήκε την πανέμορφη κόρη του Δόγη της Βενετίας, Φραγκίσκου Μοροζίνι, εγκαταλελειμμένη στους βράχους της Μάνης. Εκεί την είχε αφήσει ο πλοίαρχος Βιτάλε με εντολή και καταδικαστική απόφαση της Συγκλήτου. Η κοπέλα αυτή είχε ζήσει την καταστολή της στάσεως των ναυτών, που ήθελαν να την πετάξουν στη θάλασσα για να γλιτώσουν από την μεγάλη φουρτούνα, είχε τρομάξει με τα βίαια γεγονότα που είδαν τα μάτια της και είχε χάσει τη φωνή της. Όταν λοιπόν οι πρώτοι χωρικοί είδαν τον Γιωργάκη να την μεταφέρει ημιλιπόθυμη με τα μακριά ξανθά μαλλιά της να σούρνωνται στο δρόμο, τρέξανε και είπανε σε όλο το χωριό πως ο Γιωργάκης φέρνει μια Νεράιδα.·Η Νεράϊδα, με τον καιρό, βρήκε πάλι την φωνή και την ηρεμία της και ο Γιωργάκης ζήτησε από τον πατέρα του την άδεια να την πάρει γυναίκα του. Και ο γέρο-Έξαρχος όχι μόνο δεν εναντιώθηκε, αλλά ευλόγησε ο ίδιος τους γάμους του που απετέλεσαν και το μεγαλύτερο και κοσμικότερο γεγονός της εποχής τους, για ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ήρθαν στη Μάνη αντιπροσωπείες με δώρα από όλα τα μήκη και πλάτη του σκλαβωμένου Γένους.

Από το κοσμογονικό αυτό γεγονός και λόγω της ωραιότητας και λεβεντιάς των ανδρών και γυναικών της γενιάς τους, οι Μαυρομιχαλαίοι απέκτησαν τον θρύλο των «Νεραϊδογέννητων» που δεν απέχει από την ουσία και την πράξη γι αυτό και η ιστορία απλόχερα τους τον χάρισε, σε όλα τα πεδία και τα στάδια της δόξας και τιμής.

Βιβλιογραφία της ενότητας «Μαυρομιχαλαίοι»
1.
Κ. Ζησίου, Οι Μαυρομιχάλαι. Συλλογή των περί αυτών γραφέντων, Αθήνα, 1903 (ανατύπωση 2001).
2. Αν Γούδας, Βίοι παράλληλοι τομ. 6ος, Αθήνα 1869-76.
3. Ανάργυρου Κουτσιλιέρη, Ιστορία της Μάνης, Αθήνα 1996.
4. Ανάργυρου Κουτσιλιέρη, «Μαυρομιχαλαίοι και Καποδίστριας (η αιτία του Φόνου)», Φιλιππότης 1982.
5. Μεγάλη Σοβιετική εγκυκλοπαίδεια.

Ιστορική Αναδρομή ] Χρονολογικός Πίνακας ] Ασκληπιεία Μάνης ] Κορκόδειλος Κλαδάς ] Οικ. Στεφανόπουλων ] Μέδικοι - Γιατριάνοι ] Νίκλοι ] Ορλωφικά ] Καστάνιτσα-Κλεφτουριά ] Μπέηδες Μάνης ] Σύμβολο Μανιατών ] Συμφωνία Κιτριών 1819 ] Επιστολή σε Φ.Ε. ] Όρκος Μανιατών ] [ Μαυρομιχάλαι ] Ιστορία 1821 ] Μακεδονικός Αγώνας ] Βιογραφίες ]