Πανίδα Ελλάδας
Η πανίδα της Ελλάδας είναι ιδιαιτέρως πλούσια για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, κάτι που οφείλεται στη γεωγραφική της τοποθέτηση στα όρια τριών ηπείρων και δύο κύριων βιογεωγραφικών περιοχών, στον πλούσιο οριζόντιο και κάθετο διαμελισμό της και στο μεγάλο εύρος των ενδιαιτημάτων που προσφέρει. Βασικό στοιχείο του πλούτου αυτού αποτελεί ο αυξημένος ενδημισμός και η γεωγραφική διαφοροποίηση των περισσοτέρων ζωικών ομάδων.

Στην Ελλάδα έχουν αναγνωριστεί πάνω από 1.200 είδη σπονδυλωτών ζώων και περί τα 30.000 είδη ασπονδύλων. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περί τα 50.000 είδη ζώων, με έναν ενδημισμό που φθάνει το 25% περίπου. Η πλειοψηφία των ειδών ανήκουν στα έντομα, τα οποία είναι και τα πλέον άγνωστα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την πολυπληθέστερη ζωική ομάδα, τα Κολεόπτερα, μόλις τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει η καταγραφή συγκεντρωτικών στοιχείων για ορισμένες μόνο οικογένειες και για τη νότια Ελλάδα κατά κύριο λόγο, και παρόλα αυτά έχουν ήδη γίνει γνωστά 649 ενδημικά είδη.

Εξαιρετικής σημασίας για τον ενδημισμό είναι και τα πολυάριθμα σπήλαια της Ελλάδας (περίπου10.000), από τα οποία έχουν ερευνηθεί από πανιδική άποψη μερικές εκατοντάδες μόνο. Από τα λιγοστά συγκεντρωμένα στοιχεία προκύπτει ότι σχεδόν σε κάθε σπήλαιο υπάρχουν και κάποια τάξα ενδημικά της Ελλάδας, ασπονδύλων κατά κύριο λόγο.

Τα προστατευόμενα από τη νομοθεσία είδη είναι συγκριτικά λίγα (περί τα 700 είδη ζώων και 900 είδη φυτών) και, μάλιστα, για ελάχιστα από αυτά έχουν στην πράξη ληφθεί μέτρα προστασίας.

α) έντομα - πεταλούδες
Έχουν καταγραφεί περισσότερα από 110 είδη πεταλούδων με πιο σημαντικό το ενδημικό είδος Polyommatus menelaos που υπάρχει μόνο στο Ταΰγετο, καθώς και τα είδη Plebejus eurypilus pelopides και Turanana endymion taygetica, που υπάρχουν σε βουνά της Μικράς Ασίας και της Πελοποννήσου. Το βουνό θεωρείται μία από τις δύο πιο σημαντικές περιοχές της Πελοποννήσου, όσον αφορά τις πεταλούδες και τα έντομα γενικότερα.

β) ερπετά - αμφίβια
Από τα 33 ερπετά και αμφίβια ξεχωρίζουν τα δύο είδη σαύρας που είναι ενδημικά της Πελοποννήσου (Lacerta graeca και Podarcis peloponnesiaca) και η κρασπεδωτή χελώνα (Testudo marginata), που είναι το μόνο ενδημικό είδος της χερσαίας χελώνας στην Ελλάδα. Άλλα είδη είναι ο αλπικός τρίτωνας (Triturus alpestris), η Οχιά (Vipera ammodytes), το σπιτόφιδο, ο Λαφιάτης ή Λαφίτης ο τετράχρωμος, η δεντρογαλιά κ.ά.

γ) Θηλαστικά
Κατά το παρελθόν υπήρχαν μεγάλα θηλαστικά που σήμερα έχουν εξαφανιστεί όπως αρκούδες, ελάφια, ζαρκάδια, αγριογούρουνα λύκοι ακόμα και ο λύγκας. Ο περιηγητής του 2ου μ.Χ. Παυσανίας, στα Λακωνικά γράφει: «Υπεράνω των Βρυσεών υψώνεται η κορυφή του Ταϋγέτου η καλουμένη Ταλετόν. Αυτήν καλούν ιερή του Ήλιου, όπου θυσιάζουν στον Ήλιο. Όχι μακριά του Ταλετού είναι ο καλούμενος Ευόρας όπου τρέφονται και άλλα θηρία και προ πάντων άγριες κατσίκες. Και γενικά όλος ο Ταΰγετος έχει κυνήγι των κατσικιών τούτων και αγριογούρουνων και προ πάντων ελαφιών και άρκτων. Το μεταξύ του Ταλετού και Ευόρα ονομάζουν Θήρας».

Σήμερα στη πανίδα του βουνού έχουν παρατηρηθεί 19 θηλαστικά, στα οποία περιλαμβάνονται χαρακτηριστικά είδη της ημιορεινής και ορεινής ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως η αλεπού (Vulpes vulpes), ο ασβός (Meles meles), το κουνάβι (Martes foina), ο λαγός (Lepus capensis), ο σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor) κ.ά. Έχουν επίσης αναφερθεί ο αγριόγατος (Felis sylvestris) και το τσακάλι (Canis aureus), αν και η κατάσταση για τους πληθυσμούς αυτών των ειδών δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένη.

δ) ορνιθοπανίδα
Η Ορνιθοπανίδα είναι πλούσια με 85 περίπου είδη, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ορισμένα απειλούμενα και προστατευόμενα είδη αρπακτικών πουλιών όπως ο Χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο Σπιζαετός (Hieraetus fasciatus), ο Φιδαετός (Circaetus gallicus), ο Πετρίτης (Falco peregrinus), το διπλοσάϊνο (Accipiter gentiles), ο Σφηκιάρης (Pernis apivorus) και ορισμένα αρπακτικά περισσότερο κοινά όπως το βραχοκιρκίνεζο (Falco tinunculus) και ο μαυροπετρίτης που εμφανίζεται το καλοκαίρι.

Έχουν καταγραφεί 6 νυκτόβια αρπακτικά είδη : η πεπλογλαύκα (Tyto alba), ο Μπούφος (Bubo bubo), ο Γκιώνης (Otus scops), ο νανόμπουφος (Asio otus), η κουκουβάγια (Athene noctua) και ο χουχουριστής (Strix aluco).

Η περιοχή του Ταϋγέτου φιλοξενεί: πετροχελείδωνα (Ptyonoprogne rupestris), κοτσύφια (Turdus merula), σπουργίτια (Petronia petronia), κοράκια (Corvus corax), γερακότσιχλες, κίσσες (Garrulus glandarius), ελατοπαπαδίτσες (Parus ater), σπίνοι (Fringilla ceolebs), δρυοκολάπτες (Picus viridis, Dendrocopos leucotos) που εντυπωσιάζουν με τα δυνατά κτυπήματα στους κορμούς των δένδρων, πετροπέρδικες (Alectoris graeca) που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, φάσσες (Columba palumbus), γερακότσιχλες (Turdus viscivorus), κ.ά.,

Η Νότια Μάνη και συγκεκριμένα το όρος Σαγιάς και το ακρωτήριο Ταίναρο, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα αρπακτικά, το Σπιζαετό (Hieraetus fasciatus), το Πετρίτη και το Μπούφο, όπου το χειμώνα εμφανίζεται και ο Βασιλαετός. Η περιοχή αυτή αποτελεί περιοχή ανάπαυσης για τα αποδημητικά πουλιά, των οποίων το συστηματικό κυνήγι αποτελεί σοβαρό πρόβλημα.

Είναι φανερό πιστεύουμε ότι παρ’ όλη την υποβάθμιση που έχει υποστεί η πανίδα του Ταϋγέτου, παραμένει πλούσια και ενδιαφέρουσα και συνεπώς άξια προστασίας. Όσο αφορά την ποικιλία των πουλιών το βουνό είναι μία από τις δύο πιο σημαντικές περιοχές της Πελοποννήσου αλλά και της Ελλάδας, αφού αποτελεί το νοτιότερο σημείο της γεωγραφικής εξάπλωσης πολλών ειδών.

Η πανίδα και ιδιαίτερα για τα σπάνια πουλιά, κινδυνεύουν σήμερα εξαιτίας του ανεξέλεγκτου κυνηγιού, της λαθροθηρίας, των πυρκαγιών και των δηλητηρίων που ρίχνουν οι άνθρωποι.

Οι προσπάθειες για να τεθούν υπό καθεστώς προστασίας οι περιοχές αυτές δεν έχουν αποδώσει, παρόλο που από το 1998 ο τότε γενικός γραμματέας Δασών κ. Ηλίας Μπεριάτος ανακοίνωσε την έναρξη της διαδικασίας κήρυξης του Ταϋγέτου σε Εθνικό Δρυμό. Ελπίζουμε να μην καθυστερήσει κι άλλο η διαδικασία, ώστε να αποκτήσει ο Μοριάς τον πρώτο του Εθνικό Δρυμό.

Επιπλέον φωτογραφίες και πληροφορίες, στην ιστοσελίδα του Γιάννη Κοφινά

 ΕΡΠΕΤΑ-ΕΝΤΟΜΑ
-Αγριομέλισσα
-Ακρίδες
-Αράχνες
-Κάμπια
-Μέλισσα
-Μπουρμπούνια
-Πασχαλίτσες
-Πεταλούδες
-Σκαθάρια
-Σκούρκος
-Τζίτζικας
-Χελώνες
-Σαύρα
-Φίδια
-Κονάκι
-Ελικοπτεράκι