ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝ ΖΑΧΑΡΙΑ

Του Ντόναλντ Μακφαίηλ

Στα 46 χρόνια που έζησε ο Καπετάν Ζαχαριάς, τρία μέρη αποτέλεσαν τους σημαντικότερους σταθμούς στη ζωή του. Η Βαρβίτσα όπου γεννήθηκε και ανδρώθηκε, ο Σκουφομύτης του Λυγερέα όπου έζησε 20 χρόνια, τα πιο ηρωικά της ζωής του, και τα Τσέρια Καρδαμύλης όπου σκοτώθηκε από «άτιμα» χέρια το 1805.

Με συνεργασία των Πολιτιστικών Συλλόγων των περιοχών αυτών πραγματοποιήθηκε στις 5 Αυγούστου 2000 προσκυνηματική εκδρομή με αφετηρία τη Βαρβίτσα, ενδιάμεσο σταθμό το Λυγερέα και τερματισμό τα Τσέρια

Ο Καπετάν Ζαχαριάς αναμφίβολα είχε μέσα στην καρδιά του και την Βαρβίτσα, και τον Σκουφομύτη, και τα Τσέρια, άσχετα εάν μέσα στο διάβα της ζωής του προέκυψαν μερικές δυσκολίες και πίκρες.. Δυστυχώς στην Ελληνική Ιστορία συναντάμε πολλούς «Εφιάλτες» «Μπόσινες» «Κουκέα» και «Ιούδες» ποτέ όμως δεν χαρακτηρίστηκε η περιοχή τους προδοτική, ούτε οι μετέπειτα κάτοικοί τους φονιάδες, ούτε οι απόγονοί τους μιάσματα.

Είναι σίγουρο ότι εάν ο Ζαχαριάς βρισκόταν στις 5 Αυγούστου 2000 εκεί, «από πάνω» και παρακολουθούσε τα τεκταινόμενα, θα χαιρότανε βλέποντας τους Βαρβιτσιώτες, τους Λυγεριώτες και τους Τσεριώτες ΟΛΟΥΣ ΜΑΖΙ να αποτίουνε ΦΟΡΟ ΤΙΜΗΣ στη μνήμη του στα μέρη όπου γεννήθηκε, έζησε και πέθανε.

Κατά τις 9.30 το πρωί της 5 Αυγούστου έφθασαν στο Λυγερέα 2 εκδρομικά πούλμαν με 100 περίπου εκδρομείς που ξεκίνησαν από τη Βαρβίτσα στις 7.00 το πρωί ώρα με ενδιάμεσο σταθμό τη Σπάρτη. Μία διαδρομή συμβολική στη μνήμη του Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη που κατέληξε στα Τσέρια της Έξω Μάνης.

Στο Λυγερέα υποδέχτηκαν τους εκδρομείς ο Σύλλογος και κάτοικοι του χωριού που αμέσως οδήγησαν τους επισκέπτες στα 17 αραγμένα στη σειρά αυτοκίνητα (Ι.Χ. και αγροτικά) για να τους μεταφέρουν στο Σκουφομύτη. Το ένα πίσω από το άλλο, οργανωμένα, τα 17 αυτοκίνητα, γεμάτα όχι μόνο εκδρομείς αλλά και με άλλους που είχαν φτάσει με άλλα μέσα στο Λυγερέα, 150 περίπου άτομα, έφτασαν στο Σκουφομύτη. Με ξεναγούς και συνοδούς τους Λυγεριώτες, οι εκδρομείς επισκέφθηκαν κατ αρχάς το λόφο του Σκουφομύτη και μετά τα «Χαλάσματα» του Ζαχαριά.

Κάποια αγροτικά αυτοκίνητα και κανα δυο Ι.Χ. μετέφεραν τους επισκέπτες μέχρι τα «Χαλάσματα» από τον νέο δρόμο που ανοίχτηκε μόλις μία βδομάδα πριν. Συγκινητική υπήρξε η χειρονομία του Αντώνη Τσαρπαλή και της κόρης του Ελένης Τσαρπαλή - Μανιατάκου που στο διάβα των επισκεπτών προς τα «Χαλάσματα» κερνούσαν τον κόσμο λουκούμια και παγωμένο νερό από την πηγή του Μούταλη. Η οικογένεια αυτή έχει τιμήσει όσο κανένας άλλος τον Ζαχαριά μια και το σπίτι τους βρίσκεται στο μακρύτερο μεν σημείο του Λυγερέα στο πλησιέστερο όμως στα «Χαλάσματα» του Ζαχαριά.

Μετά από 1 ώρα περιήγησης και αφού προσφέρθηκαν παγωμένα σύκα στον κόσμο από τον Σκουφομυτιώτη Γιώργο Τσουκτάκο (Γεν. Γραμ. του Συλλόγου) τα αυτοκίνητα μετέφεραν ξανά όλον τον κόσμο στο ανακαινισμένο Πολιτιστικό κέντρο του Λυγερέα όπου προσφέρθηκε πρωινό.

Όλοι μαζί μετά Βαρβιτσιώτες, Λυγεριώτες και άλλοι, ξεκίνησαν με πούλμαν και Ι.Χ. για τον τελευταίο σταθμό στη ζωή του Καπετάν Ζαχαριά, τα Τσέρια.

Στα Τσέρια, έφτασαν τα πούλμαν και τα Ι.Χ. μετά από μία κουραστική αλλά αλησμόνητη διαδρομή με καθυστέρηση μίας ώρας περίπου από το αρχικό πρόγραμμα. Εκεί τους περίμεναν ο εφημέριος του χωριού πρωτ. Δημήτριος Μπακέας ο Δήμαρχος Λεύκτρου Ιωάννης Μαραμπέας, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Νικόλαος Μπακέας, ο σημερινός ιδιοκτήτης του πύργου του Ζαχαριά (πρώην Κουκέα) Σταυριανός Κατσιρέας, ο πάρεδρος του χωριού Σωτήριος Χασανέας και κάτοικοι του χωριού. Μία μακριά ουρά ανθρώπων, με τη σημαία του Συλλόγου Λυγερέα μπροστά, (που φέρει και τη μορφή του Καπετάν Ζαχαριά) και το «μπαϊράκι» του Ζαχαριά διέσχισε με δέος τον στενοδιάβατο δρόμο που διασχίζει το χωριό για να φτάσει στο συνοικισμό Ζαχαριά (πρώην Λιμπόχοβα).

Την ώρα που έφτανε εκεί ο κόσμος, «μπαρουτιές» καλωσόριζαν τους Βαρβιτσιώτες και τους Λυγεριώτες που μαζί με τους Τσεριώτες κατευθύνθηκαν στο μικρό χώρο του μνημείου που υπάρχει η προτομή του Καπετάν Ζαχαριά, δημιούργημα του ιδιοκτήτη του πύργου γλύπτη και ζωγράφου Σταυριανού Κατσιρέα.

Εκεί μέσα σε απερίγραπτη συγκίνηση εψάλη τρισάγιο και έγινε κατάθεση στεφάνων. Από πλευράς Βαρβιτσιωτών κατάθεση στεφάνου έγινε από τον πρόεδρο του Συλλόγου Ιωάννη Κουρτσούνη και από πλευρά Λυγεριωτών τον Αντιπρόεδρο του Συλλόγου Χαρίλαο Δημακάκο. Στη συνέχεια έγινε ξενάγηση στον πύργο του Ζαχαριά (όπου κυμάτιζε και εκεί το «μπαϊράκι» του Καπετάν Ζαχαριά), στο σημείο όπου δολοφονήθηκε (στην εξωτερική είσοδο του περιβόλου), και στο εσωτερικό του πύργου. Η φιλόξενη υποδοχή του ζεύγους Κατσιρέα αλλά και των γειτόνων και χωριανών που πρόσχαρα καλωσόρισαν τους προσκυνητές στον πύργο υπήρξε παροιμιώδης.

Το τέλος του προσκυνήματος στον τόπο θυσίας βρήκε τους ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΕΣ τους ΛΥΓΕΡΙΩΤΕΣ – και τους ΤΣΕΡΙΩΤΕΣ να ανηφορίζουν ΜΑΖΙ το δρομάκι γεμάτοι με αισθήματα συγκίνησης και περηφάνιας, αφήνοντας πίσω τους την ηρωική μορφή του ήρωα.

ΕΙΘΕ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΣΤΙΓΜΕΣ ΝΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λυγερέα ευχαριστεί θερμά τα παιδιά των Κονακίων και τους Πλατανιώτες που βοήθησαν στη μεταφορά των επισκεπτών στο Σκουφομύτη.

Η μέρα της εκδρομής υπήρξε σαφώς κουραστική. Αυτό όμως που έμεινε σε όλους ήταν η εκπλήρωση του χρέους να βαδίσουν συμβολικά στα «Χνάρια του Ζαχαριά» . Ήταν η ικανοποίηση του προσκυνήματος σε ιστορικούς τόπους, ήταν η γνωριμία των ανθρώπων μεταξύ τους και η σύσφιξη των δεσμών όπως ακριβώς επεδίωκε και ο Καπετάν Ζαχαριάς.

Κουραστικές όμως υπήρξαν και οι προηγούμενες ημέρες ειδικά για τους Λυγεριώτες που παρ ότι σαν χωριό είναι ολιγομελείς αφιέρωσαν 5 Σαββατοκύριακα και ξόδεψαν αρκετά λεφτά για να προετοιμάσουν το «έδαφος» της υποδοχής και της φιλοξενίας. Οι καλές ιδέες μερικών, οι αγόγγυστες προσφορές των συγχωριανών σε είδη και η ακούραστη προετοιμασία απέδειξαν ότι και οι λίγοι ακόμα μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα..

Την εκδρομή συνόδεψαν πολλοί ομογενείς από τον Καναδά και την Αμερική καθώς επίσης και πολλοί γνωστοί της Λακωνικής Κοινωνίας. Ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων τον Αντρέα Χιώτη – εκδότη της ημερήσιας εφημερίδας «Λακωνικός Τύπος», τον Τάσο Βεκράκο – αρθρογράφο στην εφημερίδα «Λακωνικός Τύπος», την Άννα Πρεκεζέ – εκδότρια της εφημερίδας «Καρυές», τους απογόνους του Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη Αθηνά Φράγκα Αναστοπούλου από τη Σπάρτη, Ηλία Φράγκα Ζαχαριά από τη Σπάρτη, Γιάννη Ζαχαριά από την Αθήνα, Χρήστο Ζαχαριά από τη Λαύκα Κορινθίας. Επίσης τη σύζυγο του Νίκου Ματθαίου δημιουργού του βιβλίου «Ο πρωτοκλέφτης Ζαχαριάς, η εποχή του και το 21», από τον Καναδά, τον Τάκη Νικολόπουλο πρόεδρο των Λογγαστριτών Νέας Υόρκης και απόγονο της γυναίκας του Ζαχαριά Παγώνας Νικολοπούλου, τον Γιώργο Βάθη πάρεδρο της Βαρβίτσας, τον Πότη Ρουμελιώτη συγγραφέα του βιβλίου «Η Μπαρμπίτσα και η Σκούρα της Λακεδαίμονος» και άλλους πολλούς που ας με συγχωρέσουν μπορεί να μου διαφεύγουν. N.M.

ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΜΥΛΩΝΑΚΟ
Οφείλουμε μια μεγάλη συγγνώμη και ένα μεγάλο ευχαριστώ στον επιφανή Σπαρτιάτη Σταύρο Μυλωνάκο που για τεχνικούς λόγους δεν μπορέσαμε να είμαστε συνεπείς στο ραντεβού μας της 5^ης Αυγούστου στο Δαφνί της Σπάρτης. Είπαμε σε άλλο σημείο του άρθρου μας ότι η προγραμματισμένη επίσκεψή μας στο Δαφνί (τελευταίο σταθμό της ημερήσιας προσκυνηματικής) δεν έγινε, αλλά πολλοί λίγοι γνωρίζουν ότι ο Σταύρος Μυλωνάκος ακύρωσε ταξίδι του στην Ιταλία για να μας περιμένει, ότι είχε «αγκαζάρει» όλα τα ζαχαροπλαστεία της πλατείας Δαφνίου για να μας «κεράσει» και ότι είχε προετοιμαστεί κατάλληλα για να μας ξεναγήσει στον πύργο του Μεράκου όπου θα έγινε η μεγάλη μάχη με τον Καπετάν Ζαχαριά. Γι αυτό και τον ευχαριστούμε ζητώντας του συγχρόνως και συγγνώμη. Ένα όμως του υποσχόμαστε. Ότι του χρόνου που θα οργανωθεί νέα εξόρμηση στα «Χνάρια του Ζαχαριά» το Δαφνί θα είναι ο πρώτος μας σταθμός.

[ Γράμμα στο Καπετάν Ζαχαριά ] [ Η Κίβδηλη νίκη του Σπύρου Λούη ] [ Οικοτουρισμός στη Μαραθέα ] [ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ] [ Γυναίκες της Λακωνίας (Α') ] [ ΛΥΓΕΡΕΑΣ ] [ Ονόματα Ολυμπιονικών σε Στάδια της Λακωνίας ] [ Ομογένεια ] [ Πρόδρομος Εμφιετζόγλου ] [ Γυναίκες της Λακωνίας (Β) ] [ Η μυστηριώδης Κινστέρνα στη Μάνη ] [ PANLACONIAN ] [ Επιστροφή στις ρίζες μας ] [ Στα Χνάρια του Καπετάν Ζαχαριά ] [ ΟΙ ΠΑΝΕΛΛΗΝΕΣ ] [ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ] [ Αιχμάλωτες του Ιμπραήμ ] [ Πομάκοι και Πομακοχώρια ]