Του Ηλία Γατέα1
Κοντά στους κτίστες
θα πρέπει να τοποθετηθεί και σε πολύ
καλή σειρά ο Δημήτριος Π. Πατουχέας
(1885—1959) από την Χοτάσια Οίτυλου.
Σαν απόδειξη τούτου
σας στέλνω μια φωτογραφία του σπιτιού
του στην Χοτάσια που είναι ένα σωστό
κομψοτέχνημα. Κτίστης, πετροφάγος,
τεχνίτης ελαιοτριβείων και τεχνίτης
αλευρόμυλων ενός ίππου (αλογόμυλος).
Στο σπίτι του τα
αγκωνάρια, τα φουρούσια των μπαλκονιών
και οι παραστάτες στα πορτοπαράθυρα
και πολλά διακοσμητικά είναι όλα
γλυπτά από ντόπιο μάρμαρο, εκείνο όμως
πού κάνει ιδιαιτέρα εντύπωση (όπως
φαίνεται και στην φωτογραφία) είναι η
συμμετρία κατά την τοποθέτηση και η
αρμονία που τα διακρίνει. Ο μπάρμπα -
Δημήτρης για μας τους νεώτερους ή ο
Δημητράκης για τους συνομηλίκους του.
Ένας άντρακλας 1,85 αρκετά ευτραφής που
στα χέρια του οι πέτρες ήτανε πούπουλα
και μετά την επεξεργασία τους
γινόντουσαν κομψοτεχνήματα.
Στο ελαιοτριβείο του
στο χωριό υπάρχει και σήμερα μαρμάρινη
λαδοκασέλα από μονοκόμματη πέτρα
σκαλισμένη, χωρητικότητας παραπάνω από
ένα τόνο.
Έχει φτιάξει
λιοτριβεία στην επαρχία Οιτύλου, στην
επαρχία Γυθείου Πάνιτσα Καρβελά,
Σιδηρόκαστρο κλπ.), στην επαρχία
Καλαμάτας (στους Δήμους Λεύκτρου,
Καρδαμύλης2) και στις
περιοχές της Κορώνης και Μεθώνης. Κάθε
φορά που έπρεπε να μεταφερθούν τα
λιθάρια για τα λιοτριβεία από τον τόπο
που είχαν βρεθεί οι κατάλληλες πέτρες
(90 εκατοστά ύψος και 40 εκατοστά πλάτος
το κάθε λιθάρι), γινότανε σωστό
πανηγύρι, πολλές φορές τα λιθάρια
έπρεπε να μεταφερθούν σε απόσταση 2—3
χιλιομέτρων και σε ανώμαλους δρόμους.
Όλο το χωριό παρόν να βοηθήσει. Ο
μπάρμπα - Δημήτρης στο γενικό πρόσταγμα
σαν στρατηγός να δίνει διαταγές και
κοτζάμ κοτρόνια να μεταφέρονται στα
χέρια. Για μας τους νέους, «ο Δημήτρακας»,
φάνταζε σαν νέος Άτλαντας που κρατάει
στα χέρια του τη Γη.
Εκεί όμως που τον
ευγνωμονεί όλη η περιοχή είναι όταν
στην κατοχή 1941—1944 που δεν υπήρχε
πετρέλαιο για τους αλευρόμυλους
επισκεύασε 3—4 αλογόμυλους από την
τέφρα τους και έτσι ο κοσμάκης άλεθε το
φτωχικό του κριθαράκι. Είναι κρίμα όμως
που δεν άφησε διαδόχους, τα παιδιά του
συμπαραστάτες και βοηθοί του μέχρι την
κατοχή, μα που με τις αντίξοες συνθήκες
της κατοχής και τις ανάγκες στο νέο
τρόπο ζωής εγκατέλειψαν το χωριό και
ζουν στην Αθήνα.
Παραπομπές
1. Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε
στην εφημερίδα «Φάρος της Λακωνίας», α.φ.
494, 26/11/85, υπό μορφή επιστολής του κ. Ηλία
Γατέα, ως συμπλήρωμα σε άρθρο του κ. Χ.Γ.
Κωνσταντινόπουλου για τους Μανιάτες
πετρομαστόρους.
2.
πρώην Δήμος Καρδαμύλης. Σήμερα η
Καρδαμύλη αποτελεί την έδρα του
Καποδιστριακού Δήμου Λεύκτρου.