Η Βάθεια είναι η επιβλητικότερη έξαρση ενός τοπίου το οποίο ούτως ή άλλως φημίζεται για τη μοναδικότητά του. Καθώς ο επισκέπτης πιάνει την άκρη της γοητείας του μανιάτικου τοπίου από την Αρεόπολη και ταξιδεύει ανάμεσα σε πύργους, παλιές εκκλησίες, παραδοσιακούς οικισμούς και στα παιχνιδίσματα της θάλασσας και των ξερών βουνών, μετά την Άλικα έχει την αίσθηση ότι μαζί με την ηπειρωτική Ευρώπη τελειώνει εδώ και η απόλαυσή του.

Η Μάνη όμως του επιφυλάσσει ως έκπληξη την πιο δυνατή εικόνα της. Σε κάποια από τις πολλές στροφές του δρόμου αποκαλύπτεται η Βάθεια, κτισμένη σε περίοπτη θέση σαν ακρόπολη στην κορυφή του λόφου. Οι πύργοι, τα σπίτια, οι εκκλησίες, τα λιοτρίβια κάπου 150 κτίσματα, τα σοκάκια και οι ρούγες στριμώχνονται για να χωρέσουν όλα στο μικρό πλάτωμα της κορυφής, έχοντας θέα από τη μία την πολύσχημη ακτή και από την άλλη τα ξερά, άγρια βουνά.

Η Βάθεια έχει καταλάβει αυτή την κορυφή εδώ και αιώνες. Οι ιστορικές πηγές μιλούν γι' αυτήν από τα μέσα του 16ου αιώνα. Ο σημερινός οικισμός διαμορφώθηκε στον λόφο κυρίως μετά τον 18ο αιώνα, ήκμασε τον 19ο και άρχισε να φθίνει από τις αρχές του 20ού αιώνα. Τον 19ο αιώνα ο οικισμός είχε 300 περίπου κατοίκους οι οποίοι είχαν ως ασχολίες τη στοιχειώδη καλλιέργεια δημητριακών, την κτηνοτροφία, το κυνήγι αλλά και την πειρατεία.

Στα τέλη του 19ου αιώνα στράφηκαν προς την καλλιέργεια της ελιάς και στον οικισμό στήθηκαν τέσσερα λιοτρίβια. Από τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας άρχισε η φυγή των κατοίκων προς τις πόλεις και έτσι το 1979 μέσα στον παραδοσιακό οικισμό απέμειναν μόνο 11 κάτοικοι, κυρίως μοναχικές ηλικιωμένες γυναίκες, να ζουν μια ζωή δύσκολη, αποκομμένοι και στερημένοι από τα πάντα, τριγυρισμένοι από ερείπια, εγκατάλειψη και αναμνήσεις. Το ηλεκτρικό ρεύμα έφθασε εκεί το 1980.

Πρακτικά η Βάθεια ήταν ένας εγκαταλελειμμένος οικισμός. Ο τουρισμός όμως είχε ήδη χτυπήσει την πόρτα των «Μέσα χωριών» της Μάνης και ο ΕΟΤ ξανάδωσε ζωή στον οικισμό αναστηλώνοντας και μετατρέποντας σε ξενώνες πολλά κτίρια, με απόλυτο σεβασμό στο παραδοσιακό τους πρόσωπο.

Έτσι η Βάθεια δεν είναι απλώς μια πανέμορφη ζωγραφιά, την οποία ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει μόνον οπτικώς, αλλά μπορεί να τη ζήσει κιόλας. Να ζητήσει δωμάτιο σε χώρο υποδοχής ο οποίος είναι ένα από τα παλιά, διατηρημένα λιοτρίβια, να μείνει σε έναν από τους εννέα αναπαλαιωμένους πύργους-ξενώνες, να απολαύσει την υπέροχη θέα, το φαγητό του ή τον καφέ του στα χαγιάτια τους, να διασταυρωθεί σε κάποιο σοκάκι με μια τυπική μανιάτικη φιγούρα που σέρνει το γαϊδούρι της, να διακόψει κάθε επαφή με τον πολύβουο σύγχρονο κόσμο.

Ο Γερολιμένας με το τουριστικό λιμάνι του, είναι το όριο μετά από το οποίο η πορεία του επισκέπτη γίνεται πιο μοναχική. Οι ταβέρνες, τα εστιατόρια, τα καταλύματα σπανίζουν, περισσεύουν όμως οι χάρες του τοπίου. Από τον Γερολιμένα η Βάθεια απέχει 15 χλμ. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος ακολουθεί την ακτογραμμή. Πρώτος σταθμός το λιμανάκι Γυάλια με τη μικρή παραλία και μετά τα Άλικα που απέχουν από τον Γερολιμένα 3 χλμ. Είναι ένα τυπικό μανιάτικο χωριό με πολλούς πύργους, την παλιά εκκλησία της Παναγίας και το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου.

Από τα Άλικα ο δρόμος διακλαδώνεται αριστερά προς τη Λάγια για να διατρέξει και την άλλη πλευρά της χερσονήσου ώσπου να καταλήξει ξανά στην Αρεόπολη. Η άλλη διακλάδωση συνεχίζει την πορεία προς το Ταίναρο. Μετά τα Άλικα ο Αλμυρός, ένα λιμανάκι στρωμένο με βότσαλο, κερδίζει το ενδιαφέρον του επισκέπτη ώσπου να φθάσει στο μικρό χωριό Κυπάρισσος. Μεσολαβούν οι Κάποι, η κλειστή παραλία της Βάθειας στρωμένη με άμμο αλλά και βότσαλα και μετά ο οικισμός πάνω στον λόφο.

Πώς θα πάτε: οδικώς μέσω Γυθείου και Αρεόπολης. Αθήνα-Γύθειο 255 χλμ., Γύθειο-Αρεόπολη 25 χλμ., Αρεόπολη-Βάθεια 37 χλμ. Με λεωφορείο του ΚΤΕΛ από την Αθήνα (τηλ. 5124.913) οκτώ δρομολόγια την ημέρα για Γύθειο. Διάρκεια ταξιδιού: 4,5 ώρες. Από Γύθειο (τηλ. 22228) για Βάθεια ένα δρομολόγιο κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Η Βάθεια απέχει επίσης 1,5 χλμ. από τη θάλασσα, 15 χλμ. από τον Γερολιμένα και 26 χλμ. από τα σπήλαια Δυρού.

Πού θα μείνετε: στη Βάθεια λειτουργούν οι ξενώνες Πύργος Εξαρχάκων, Συγκρότημα Δρακουλαράκου – Γιαννακάκου - Εξαρχάκων, Πύργος Μητσάκου, Πύργος Κεραμιδά, Πύργος Γιαννακάκου, Σπίτι Γιαννουκάκου. Υπάρχουν μονόκλινα ως και πεντάκλινα δωμάτια τα οποία διατηρούν το ύφος της μανιάτικης παράδοσης. Πληροφορίες στο τηλ. 0733/55244.

Πού θα φάτε: στη Βάθεια λειτουργεί εστιατόριο των ξενώνων, καφετέρια και μπαρ με καταπληκτική θέα προς την ακτή και τη θάλασσα. Πολλές ταβέρνες με φρέσκο ψάρι λειτουργούν στο Γερολιμένα και στο Πόρτο Κάγιο.

ΤΟ ΒΗΜΑ (06-09-1998)