Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ
(Ο ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ)

του Παναγιώτη Μπαζίγου, Πρόεδρου Συλλόγου Μανιατών Καλαμάτας

Σε υψόμετρο 1550 μέτρων, στο βόρειο τμήμα του δάσους Βασιλικής Ταϋγέτου βρίσκεται ο υψηλότερος, από τη στάθμη της θάλασσας, οικισμός της Πελοποννήσου. Εκεί βρίσκεται και ο ομώνυμος Ι.Ν. Αγ. Δημητρίου, ο οποίος ανακαινίστηκε και φέτος θα εορταστεί και θα λειτουργηθεί από τους Μανιάτες την Κυριακή 21 Οκτωβρίου. Όσοι θελήσουν να συμμετάσχουν θα διευκολυνθούν στη μετακίνησή τους.

Στα υψόμετρο αυτό δεν υπάρχουν μόνιμοι οικισμοί στην Ελλάδα, λόγω της δυσκολίας που παρουσιάζουν οι κλιματολογικές συνθήκες το χειμώνα για τη διαβίωση του ανθρώπου. Υπάρχουν όμως ελάχιστοι οικισμοί οι οποίοι φιλοξενούν τους κατοίκους τους τη θερινή περίοδο και τρεις (3) κοινότητες (Δημοτικά Διαμερίσματα) που στο παρελθόν λειτουργούσαν όλο το χρόνο. Η σημαντικότερη κοινότητα ήταν αυτή του Καταφυγίου Κοζάνης, επάνω στα Πιέρια όρη, σε υψόμετρο 1500 μέτρων. Για τη ιστορία αναφέρουμε ότι καταφυγιώτες υλοτόμοι κατέβαιναν στο δάσος Ταϋγέτου για υλοτομικές εργασίες.

Ο οικισμός του Αγίου Δημητρίου του Δάσους Βασιλικής είναι συνδεδεμένος με τέσσερεις (4) δραστηριότητες, του παραθερισμού, των μικρής έκτασης θερινών αγροτικών καλλιεργειών, της κτηνοτροφίας και του κυνηγίου. Με το δημοσίευμα αυτό ο Δήμος Λεύκτρου, οι Σύλλογοι Μανιατών και οι Μανιάτικες κοινωνίες επιδιώκουν να καθιερώσουν και το θρησκευτικό χαρακτήρα περί το τέλος του καλοκαιριού στο δάσος Βασιλικής την πλησιέστερη Κυριακή της εορτής του Αγίου Μεγαλομάρτυρα και Μυροβλύτη Δημητρίου.

Ο οικισμός βρίσκεται στα ίχνη του Πανευρωπαϊκού μονοπατιού Α4. Από τον Αη Δημήτρη ξεκινούν οι Μεσσήνιοι που ανεβαίνουν για την κορυφή του Ταϋγέτου, τον Προφήτη Ηλία για να δουν την ανατολή του Ηλίου από το υψηλότερο σημείο του Ταϋγέτου και να «πάθουν» στη συνέχεια αντικρίζοντας μέσα στο Μεσσηνιακό κόλπο και τον ορίζοντα της δυτικής Μεσσηνίας την εικόνα μιας πυραμιδικής οπτασίας να προβάλλεται στον ορίζοντα στα αχνά χρώματα της αυγής.

Από τον Αη Δημήτρη διέρχεται και η Βασιλική οδός η οποία ξεκινούσε από το Ξεροκάμπι της Λακωνίας, στην αρχαία πολυγωνική γέφυρα, περνούσε πλησίον των Πενταυλών, ανηφόριζε στον Άγιο Δημήτρη του δάσους Βασιλικής, κατέβαινε στα Πριγιόνια, την Κακιά Σκάλα, την Καπιάλα, την Πλήχωλη, το Σουντενίκο, το Μακρύ Πλάγιο, το Διλάγκαδο και ακολουθώντας την κοίτη του ρέματος από τα Ακόνια, τα Κλουμπίνιτσα, του Κούση, τον Παχύ Ίσκιο, την Τροσκονά, τη Λοζίτσα, τη Χώρα και τα Τσέρια και την Αγ. Σοφία κατέληγε στην Καρδαμύλη.

Χωρίς καμία αμφιβολία το δάσος του Αγίου Δημητρίου Βασιλικής είναι το καλύτερο που έχει ο Ταΰγετος. Προστατευμένο πανταχόθεν με ψηλές κορυφές. Μακριά από τις πολλές ανθρώπινες επεμβάσεις, το πλούσιο έδαφος και η ικανοποιητική υγρασία έχουν αφήσει τη δημιουργία να αναπτύσσεται δημιουργώντας φυτικούς σχηματισμούς κηπευτής δομής από Μαύρη πεύκη και Κεφαλληνιακή ελάτη. Μέσα από τις θαυμαστές αυτές συστάδες που κάποια δένδρα τους φθάνουν το ύψος δύο (2) πολυκατοικιών της Καλαμάτας και η διάμετρός τους να ξεπερνά το 1 και το 1,5 μέτρο, διέρχεται το μονοπάτι Α4 προς την κορυφή του Προφ. Ηλία (υψ. 2.407 μ.)

Κάθε επίσκεψη σ΄ αυτό το ξεχωριστό κομμάτι της γης, φτάνει για να καταλάβει κανείς το διαφορετικό του τοπίου, για να νοιώσει διαφορετικά, όμορφα. Το μέγα μέγεθος των δένδρων, η ποικιλομορφία του αναγλύφου. Η ύπαρξη του Ι. Ναού με το αναβλύζον πηγαίο νερό «αγίασμα» του δίνουν μια οντότητα σπουδαία, η οποία είναι για μας μια πολύτιμη κληρονομιά.

Την Κυριακή 21 Οκτωβρίου ο Δήμος Λεύκτρου και ο Σύλλογος Μανιατών θα δώσουν την ευκαιρία στα μέλη και στους φίλους τους όλοι μαζί να γευτούν την εμπειρία του δασικού τοπίου αφήνοντας τις αισθήσεις τους να πλανώνται μέσα στις οσμές, τα χρώματα, τα σχήματα, τις υφές, τα τοπία, την κινητικότητα των όντων και την στατικότητα των μη όντων.

Η προσέγγιση του Αγίου Δημητρίου γίνεται από το Εξωχώρι, τη Σαϊδώνα και την Καστανέα της Μάνης και από τη μεριά της Λακωνίας από την Καστάνια. Από το Εξωχώρι ο δασικός δρόμος μέχρι τις «Λάκες» της Βασιλικής είναι καλός ακόμα και για τα Ι.Χ. αυτοκίνητα, μια δυσκολία υπάρχει στο 5^ο χιλιόμετρο για 300 περίπου μέτρα. Το μήκος του είναι 26 χιλιόμετρα. Από τις Λάκες μέχρι τον Αη Δημήτρη ο δασικός δρόμος παρουσιάζει δυσκολίες στα ΙΧ αυτοκίνητα. Τη δυσκολία αυτή θα την ξεπεράσουμε αναλαμβάνοντας τη μεταφορά δωρεάν με αγροτικά αυτοκίνητα και τζιπ.

Η Θεία Λειτουργία θα τελειώσει στις 11.30 με 12.00 το πρωί της Κυριακής ώστε να υπάρχει ικανός χρόνος σε όσους έρθουν και από μακριά. Βέβαια όσοι έχουν δεσμούς θα βρίσκονται εκεί από την παραμονή. Στη συνέχεια θα προσφερθεί γίδα βραστή και χωριάτικο σπιτικό λαλάγγι και θα συνεχιστεί με μανιάτικα καλούδια που θα προσφερθούν και θα φέρει ο καθένας σε κοινή τράπεζα που θα έχει ετοιμαστεί.

Ακόμα όσοι επισκεφτούν ή επισκέπτονται τα δάση, ακόμα και τώρα ή και το χειμώνα, να έχουν υπόψη τους ότι αν δεν προσέξουν μπορεί να προκαλέσουν πυρκαγιά. Τα δάση καίγονται και το χειμώνα. Από τα υπάρχοντα στοιχεία αναφέρεται ότι το έτος 1932 στο δάσος Βασιλικής εκδηλώθηκαν πέντε (5) πυρκαγιές. Τέλος όλοι οι επισκέπτες των δασών δεν θα πρέπει να αφήνουν σκουπίδια στο ύπαιθρο. Η ενέργεια αυτή υποβαθμίζει και απαξιώνει τους χώρους τους οποίους θέλουμε να ξαναπάμε εμείς ή κάποιοι άλλοι.

Όσοι επιθυμούν να έρθουν και δεν μπορούν να μετακινηθούν από μόνοι τους, να αποστείλουν ΦΑΞ στο τηλέφωνο του Συλλόγου Μανιατών 0721 0 90028 με τα ονόματα των ενδιαφερομένων. Στη συνέχεια θα τους ειδοποιήσουμε για τον τόπο και το χρόνο αναχώρησης. Διευκολύνσεις θα γίνουν από το Εξωχώρι στις 08.30 και από τις λάκες της Βασιλικής στις 09.30.