Αρχική Ιστορία Δήμοι - Χωριά Ήθη - Έθιμα Μοιρολόγια Ποίηση Απόδημοι Αρχιτεκτονική
Εκκλησίες Κάστρα Ταΰγετος Χλωρίδα Πανίδα Σπήλαια Προϊόντα Άρωμα Μάνης
Δημιουργοί Απόψεις Εκδρομές Σύλλογοι Σύνδεσμοι Wallpaper Περιεχόμενα Βιβλιογραφία

 

Προηγούμενη

 

Επικοινωνία

Ο ΠΟΥΡΟΣ

Λαογραφική Μελέτη Του Πέτρου Κυρ. Θεοδωρακάκου, Επιτ. Καθηγητού Σωματικής Αγωγής ΕΜΠ Προέδρου Συνδέσμου Απανταχού Λακώνων «Ο ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ». Δημοσίευση στο περιοδικό «ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΜΑΝΗ», Τ. 3, 1997.

Σημασία των παιχνιδιών
Τα παιχνίδια ανταποκρίνονται στις αναγκαιότητες των παιδιών πέραν του παιδαγωγικού χαρακτήρα που εμπεριέχουν. Αυτά πληρούν τις πνευματικές και ψυχολογικές λειτουργίες τους. Κυρίως όμως φέρνουν τα παιδιά εμμέσως σε επαφή με τα προβλήματα της κοινωνικής ζωής και τα εξοικειώνουν σταδιακά με αυτά (πρόκληση, αντιπαράθεση, δίκαιο, αδικία, νίκη, ήττα, ανταγωνιστικότητα, άμιλλα κ.λπ.). Αναπαριστούν επίσης τις αρχέγονες συνήθειες, ήθη, έθιμα, γενικότερο πολιτισμικό πλαίσιο κάθε περιοχής που τα παράγει. Στη μελέτη αυτή αναφερόμαστε σε δύο απ' τα συνηθέστερα παιχνίδια της Μάνης αυτής της ηθογραφικά ιδιότυπης περιοχής του ελλαδικού χώρου που οι συνήθειες των κατοίκων υπήρχαν συνέχεια των συνηθειών των κατοίκων της αρχαίας Σπάρτης, αλλά και σύμφυτες με την πέτρα που αποτελεί κυρίαρχο υλικό του φυσικού της χώρου. Τυπολογικά τα παιχνίδια της Μάνης είναι παιχνίδια δράσης και αναφέρονται στην εξοικείωση με την εννοιολογική σημασία της νίκης και της ήττας της ανταγωνιστικότητας και της ανάδειξης φυσικών δυνάμεων σωματικών χαρισμάτων και διοικητικών ικανοτήτων.

Το πουρί (ο πούρος)
Πρόκειται για ένα από τα προσφιλέστερα παιχνίδια των παιδιών της Μάνης, τα μέσα που χρειάζονται για να παιχθή ο Πούρος είναι αυτά που συνθέτουν το σκηνικό της Μάνης. Οι πέτρες της!!

Το μέρος που θα παιχθή πρέπει να έχει τουλάχιστον μήκος 20-25 μέτρων και πλάτος 8-10 μέτρων για να παίζεται καλά.

Οι απαιτήσεις των διαστάσεων που χρειάζονται για να παιχθή δεν είναι μεγάλες. Το παιχνίδι αυτό παίζεται ολημερίς γιατί είναι εύκολο και έχει συνεχή δράση. Τα παιδιά διακόπτουν μόνο για φαί.

Οι παίκτες είναι το ελάχιστο τρεις και το μέγιστο πέντε, όχι περισσότεροι γιατί κουράζει, όπως θα φανεί πάρα κάτω. Αφού εκλέξουνε το μέρος που θα παίξουν, σκάβουν μια λακούβα διαμέτρου 10-30 εκ., βάθος 3-4 εκ. Μέσα στη λακούβα ρίχνουν μια στρογγυλή πέτρα (οι γνωστές λαλούδες του Δυρού και της Χαλικιάς του Γερολιμένα) σαν πορτοκάλι που την ονομάζουν πούρο ή πουρί. Σε απόσταση 4-5 μέτρων από τη λακούβα ορίζουν ένα σταθερό σημείο (ριζωμιά) ή βάζουν μια μεγάλη πέτρα και αυτό το ονομάζουν σημάδι. Μεταξύ λακούβας και σημαδιού χαράσσεται μια γραμμή, που απέχει από τη λακούβα 1 1/2-2 μ., την ονομάζουν γραμμή και αποτελεί όριο.

Οι παίχτες εφοδιάζονται όλοι με «πέτρινες αμάδες», το μέγεθός τους εξαρτάται από τις σωματικές δυνάμεις του κάθε παίχτη. Αφού ετοιμασθούν, ρίχνει κάθε ένας με τη σειρά του από τη λακούβα προς το σημάδι και συναγωνίζονται τίνος «η αμάδα θα πλησιάσει περισσότερο το σημάδι. Εκείνου που «η αμάδα» φτάνει μακρύτερα, είναι ο τελευταίος, έτσι του αλλάζουν το όνομα οι άλλοι και τον λένε ή κυνηγό ή γάιδαρο, γιατί είναι υποχρεωμένος να τρέχη κυνηγώντας το πουρί που θα μετακινούν με τις «αμάδες» οι άλλοι, για να το επαναφέρει αυτός μέσα στη λακούβα.

Οι παίχτες σύμφωνα με τη σειρά επιτυχίας που πήρανε από το σημάδι που έρριξαν, κτυπούν από τη γραμμή που χαράξανε με τις «αμάδες», το πουρί που βρίσκεται μέσα στη λακούβα, με σκοπό να το πετάξουν έξω, όσο το δυνατόν μακρύτερα. Μόλις το πουρί εκτιναχθεί ο παίκτης τρέχει «στην αμάδα του» να προφθάση να την πατήση, πριν ο κυνηγός βάλλει μέσα στη λακούβα το πουρί. Εάν καταλαβαίνει όμως ότι προφθάνει να επιστρέψει στο σημάδι χωρίς να τον εγγίση ο κυνηγός κατά την διαδρομήν, τότε αρπάζει «την αμάδα του» και φεύγει. Όταν όμως βλέπει ότι δεν προλαβαίνει να φύγει τότε περιμένει να τον ελευθέρωση άλλος, που ακολουθεί για να στοχεύσει το πουρί.

Εάν πάλι κάνει κακό υπολογισμό και τον προφθάση ο κυνηγός και τον αγγίξει τη στιγμή που έχει σηκώσει την «αμάδα του» τότε αλλάζουν ρόλους και γίνεται αυτός κυνηγός. Κάποια φορά οι παίκτες «κλίνονται» όπως λέγουν, στη λακούβα κοντά, διότι είτε δεν κατόρθωσαν να πετάξουν το πουρί, είτε διότι εφοβήθησαν τη σύλληψη. Τότε γίνεται αλλαγή, δηλαδή αρχίζει το παιχνίδι από την αρχή. Αυτό όμως σπανίως γίνεται, διότι μένει τελευταίος να ρίξη πάντοτε «η μάνα». Η μάνα είναι ο καλλίτερος παίκτης, του οποίου η ικανότης είναι αποδεδειγμένη στο ρίξιμο της «αμάδας» και γι' αυτό σπανίως δεν πετυχαίνει το πουρί. Ο κυνηγός τότε κουράζεται και αγανακτεί, γιατί ελευθερώνονται όλοι και αρχίζουν πάλι από την αρχή, αλλά το πράγμα δεν διαρκεί πολύ, διότι οι παίκτες μόνοι τους από ευσπλαχνία δίνουν τη λύση φωνάζοντας όλοι μαζί «αλλαγή». Έτσι αρχίζουν το παιχνίδι από την αρχή, με καινούργιο κυνηγό και νέα δράση.


Γλωσσικό ιδίωμα Μάνης ] Μανιάτικα Επίθετα ] Γαμήλια έθιμα ] Το Προξενιό ] Ο Γάμος ] Μανιάτικη Φορεσιά ] Η Σύγκρια ] Χοροί ] Γδικιωμός ή Βεντέτα ] Το Ψυχικό ] Το Στρατιωτικό ] [ Ο Πούρος ] Η Σβεντούρα ] Βασιλίκι και Φούσκα ] Χριστ/κα Έθιμα ] Μανιάτικα Λαλάγγια ] Πάσχα στη Μάνη ] Παραμύθια ] Λητριβεία ] Κυνήγι Ορτυκιών ] Φάκλα και Πυροφάνι ] Γιουρτάρι ] Πεζιόβολος ] Λινάρι ] Λούπινα ] Χαρούπια ] Βελανιδιά ] Μπακαλιάρος ] Θρύλοι Τσερίων ] Μανιάτικη Σταφίδα ] Λαγκάδι Φονιά ] Μήνες Ελλήνων ] Μήνες Μανιατών ] Εργασίες Μανιατισσών ] Η Κυρούλα μας ] Ο Πάλυρος ] Σιγκ - Σιγκ Α' ] Τσίχλα & Βατοπούλι ] Νεράϊδα & Μαυρ/λαίοι ] Οι Αποκριές ] Μέλανας Ζωμός ] Ο Χαραλάμπης ]