Αρχική Ιστορία Δήμοι - Χωριά Ήθη - Έθιμα Μοιρολόγια Ποίηση Απόδημοι Αρχιτεκτονική
Εκκλησίες Κάστρα Ταΰγετος Χλωρίδα Πανίδα Σπήλαια Προϊόντα Άρωμα Μάνης
Δημιουργοί Απόψεις Εκδρομές Σύλλογοι Σύνδεσμοι Wallpaper Περιεχόμενα Βιβλιογραφία

 

Προηγούμενη

 

Επικοινωνία

Η ΣΒΕΝΤΟΥΡΑ

Του Βασίλη Πιερρακέα

Σβεντούρα λέγαμε ένα φύλλο φραγκοσυκιάς κομμένο με μαχαίρι και στρογγυλεμένο σε σχήμα δίσκου ή πιάτου, με μια τρύπα στη μέση. Με μερικές σβεντούρες έτοιμες, πηγαίναμε πο «αγωνιστές σε μια άκρη του χωριού ή ξάγναντο, που να βλέπει σε γκρεμό. Τέτοιες τοποθεσίες, κατάλληλες για το πέταγμα σβεντούρας ήταν στο δικό μας το χωριό (Οίτυλο):

1. Η περιοχή της οικογένειας Αλευρά (τα Αλευριάνικα). Εκεί στην κάτου μεριά, μετά τα σπίτια, είχες άνεση και απέραντη θέα. Οι σβεντούρες περνάγανε πάνου από τα γκρεμό, πάνου από το Μονοοστήρι των Δεκουλιάνων (Ζωοδόχος Πηγή), και φτάνανε μέχρι την Γέργιοδβα κι ακόμα πάρα πέρα.
2. Ένα άλλο ωραίο ξάγναντο ήτανε τα σπίτια της οικογένειας Παυλίτινα.
3. Το προαύλιο της Παναγίας, με την πανοραμική θεά, ήτανε κι αυτό πολύ καλό ξάγναντο.
4. Οι αυλές των σπιτιών της οικογένειας Βουνισέα, στην άκρη του γκρεμού.
5. Ο Άγιος Πετρακής.
6. Το Φρύγανο.

Όλες αυτές οι τοποθεσίες αγναντεύουνε τους δυο κάμπους τον «δώθε» και τον «πέρα», τον ποονέμορφο Καραβοστάση και την μαγευτική αμμουδιά της Τσίπας. Από όλα τούτα τα σημεία ξεκινάγανε οι σβεντουριές και φτάνανε ή και ξεπερνάγανε τις Βατούρες, την Γέργιοβα, πολλές φορές το Λαγκαδάκι του Καρα6βοστάση και το Δημόσιο πηγάδι.

Από την άλλη μεριά του Οιτύλου, που βλέπει προς το Κάστρο της Κελεφάς, και την γοητευτική ρεμματιά του Μυλολάγκαδου, κατάλληλα ξάγναντα για το πέταγμα σβεντούρας ήτανε:

1. Του Μπαρούνη ο Μύλος.
2. Τα σπίτια της οικογένειας Παναγιωτούνη.
3. Οι αυλές των σπιτιών της οικογένειας Μπαβαβέα.
4. Τα σπίτια των οικογενειών Σπηλιώτη Αντώνη και Μπατσινίλα Θεόδωρου, στην άκρη του Φρύγανου, άλλο μαγευτικό ξάγναντο του Οιτύλου, αλλά και πολλά άλλα σημεία και «κάτω μεριές» του χωριού.

Από τούτη την μεριά του Οιτύλου οι σβεντούρες φτάνανε στα κυπαρίσσια του Ρωμάνούυ (Μπερούκου), στα αγριώματα του Παυλιτινιάνου, στο γκρεμό στο Καταφυγγάκι, στα Αγριώματα της οικογένειας Πιερρακέα και στην Πέρα Μερέα.

Οι πιο δυνατές σβεντουριές φτάνανε και πάνου απ’ το Καταφυγγάκι, στις Λούρες του Παναγιωτούνη (κάτου απ’ το Κάστρο) ή από την άλλη μεριά στις Λούρες του Παυλιτινιάνου και καμιά φορά μέχρι την πάνου Λούρα που είναι «η Σπηλιάκα του Παυλίτινα».

Οι αποστάσεις αυτές φαίνονται λίγο υπερβολικές σήμερα. Αλλά σε μια σχετική συζήτηση, που είχαμε με τον φίλο Αντιπρόεδρο της Κοινότητας Νίκο Παναγιωτούνη, τον Κοινοτικό Σύμβουλο Στράτο Γλετζάκο, τον Γιώργο Παυλίτινα, τον Μιχάλη Καραμουσαλή, τον Κυριάκο Πέτρ. Παπαδέα, τον Σπύρο Μπατσινίλα και δυο - τρεις άλλους φίλους, το περασμένο Καλοκαίρι, να τι έμαθα:

Ο Νίκος Ποοναγιωτούνης, μας διαβεβαίωσε, ότι μπορεί και τώρα να φτιάξει εύικολα σβεντούρες και με την ίδια ευκολία των νεανικών μας χρόνων, να τις «σβεντουρίσει» μέχρι το Καταφυγγάκι, ίσως και μέχρι τις Λούρες του Παναγιωτούνη, κάτω απ' το Κάστρο. Μακάρι! Δεν είναι άσκημη ιδέα να ξαναδοκιμάσουμε...

Πολλές φορές τα παιδιά διαλέγανε τοποθεσίες έξω απ’ το χωριό, για να πετάξουνε σβεντούρες. Ρίχνανε απ' τα Σουκίδια και φτάνανε μέχρι του Αποστολάκου στον Καραβοστάση ή και μέχρι τη θάλασσα. Άλλοτε πηγαίνανε στον Καρά Λία, στη Χοντρόπετρα, στους Γιαρνούς, στο Μεσιακό κι αλλού.

Τώρα να ιδούμε τι χρειαζότανε για να πετύχει το πέταγμα της σβεντούρας:

1. Να είναι κομμένη στο σωστό σχήμα και μέγεθος.
2. Να διαλέξεις μια καλή μεριά (γκρεμό ή ξάγναντο) απ’ όπου θα την πέταγες προς την κατηφοριά.
3. Να φυσάει ο κατάλληλος αέρας, και να διαλέξεις την στιγμή που πρέπει για να την «αμποληταρίσεις».
4. Να κρατάς σωστά τη σβεντούρα, να δόσεις την κανονιχή κατεύθυνση ώστε να μην την οδηγήσει ο αέρας πολύ ψηλά και πέσει κοντά ούτε να πάρει χαμηλή βουτιά και, την τραβήξει, η ρεματιά.

Οι πρωτότυποι αυτοί «Δισκοβόλοι» της σβεντούρας έπρεπε να προσέχουνε ένα πράγμα. Ο δίσκος του φραγκοσυκόφυλλου (η σβεντούρα) όταν πέρναγε από ελιές —έτσι που στριφογύριζε— έκοβε δροσερούς βλαστούς, λιόκλαδα και χάλαγε τον ανθό της ελιάς. Γι’ αυτό και οι γεροντότεροι «δε βλέπανε με καλό μάτι» τους παράξενους αυτούς αθλητές της σβεντούρας. Αντί για βραβεία και μετάλλια, τις περισσότερες βολές, οι καψεροί κερδίζανε «σιχτιρίσματα», κατάρες και καμιά «κατακεφαλιά».

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ», Φ. 29, Σεπτέμβριος 1990.


Γλωσσικό ιδίωμα Μάνης ] Μανιάτικα Επίθετα ] Γαμήλια έθιμα ] Το Προξενιό ] Ο Γάμος ] Μανιάτικη Φορεσιά ] Η Σύγκρια ] Χοροί ] Γδικιωμός ή Βεντέτα ] Το Ψυχικό ] Το Στρατιωτικό ] Ο Πούρος ] [ Η Σβεντούρα ] Βασιλίκι και Φούσκα ] Χριστ/κα Έθιμα ] Μανιάτικα Λαλάγγια ] Πάσχα στη Μάνη ] Παραμύθια ] Λητριβεία ] Κυνήγι Ορτυκιών ] Φάκλα και Πυροφάνι ] Γιουρτάρι ] Πεζιόβολος ] Λινάρι ] Λούπινα ] Χαρούπια ] Βελανιδιά ] Μπακαλιάρος ] Θρύλοι Τσερίων ] Μανιάτικη Σταφίδα ] Λαγκάδι Φονιά ] Μήνες Ελλήνων ] Μήνες Μανιατών ] Εργασίες Μανιατισσών ] Η Κυρούλα μας ] Ο Πάλυρος ] Σιγκ - Σιγκ Α' ] Τσίχλα & Βατοπούλι ] Νεράϊδα & Μαυρ/λαίοι ] Οι Αποκριές ] Μέλανας Ζωμός ] Ο Χαραλάμπης ]